به برجام امیدی نیست
به گزارش پارلمان ایران دات کام، خبرآنلاین از نماینده ورامین پرسیده که آیا بدون پیوستن ایران به اف ای تی اف، کشورهای عربی منطقه حاضر به معامله با ما هستند به این بهانه که روابط مان بهبود پیدا کرده؟ این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس یازدهم در پاسخ اعتقاد دارد روابط جمهوری اسلامی با کشورهای اسلامی بیشتر جنبه سیاسی و فرهنگی دارد تا اقتصادی.
حسام الدین اسلاملو: احتمال بهبود روابط با مصر بعد از عربستان، بعنوان دومین کشور عربی که ایران در سالهای گذشته با آن تنش داشته، این گمانه را تقویت کرده است که اراده ی نظام سیاسی بر این شده که بدون مذاکره مستقیم با خود غرب به رهبری امریکا و تنها با تنش زدایی منطقه ای، از شدت فشار تحریم های بین المللی کم کند.
در این میان اگر چندی قبل نام خیابانی در کنسولگری عربستان در مشهد تغییر نمود، چه بسا در ایام آینده هم شاهد باشیم نام خیابان خالد استانبولی هم به خاطر رعایت حال دولت مصر تغییر کند. رویه ی خوبی در تنش زدایی شروع شده که به نظر می آید شروعی بر بازگشت عقلانیت به سیاست خارجی ایران باشد و گویی مشکلات فزاینده اقتصادی طوری دامنگیر خود دولت شده باشد که لزوم توجه به منافع ملی در سیاست خارجی را بعنوان یک حقیقت جایگزین ماجراجویی خارجی کرده است. اما آیا میتوان امیدوار بود که این تنش زدایی منطقه ای برای به دست آوردن منافع ملی با استفاده از یک سیاست خارجی راهگشا، آبی بر آتش اقتصاد بحران زده ی ایران باشد؟ در همین باره «خبرآنلاین» به سراغ یکی از اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اصولگرا رفته است. در اینباره حسین نوش آبادی نماینده ورامین در مقابل پرسش های ما قرار گرفت.
ایران در بهبود روابط با کشورهای عربی چه منافعی خواهد برد؟
ما بعنوان کشور اسلامی اولویت مان در روابط اقتصادی و تجاری با همسایگان و کشورهای اسلامی است. کشور مصر و عربستان سعودی دو کشور اسلامی هستند با ظرفیت هایی که هردو کشور دارند برای تبادل کالا و تبادل تجارت و ارتباطات فرهنگی. روابط بین ما و سعودی ها در بحث حجاج ایرانی و ارتباطاتی که در سطح بین المللی می توانیم با این کشورها داشته باشیم. علاوه بر آن روابط دوجانبه و روابط منطقه ای و روابط ناظر بر ارتباطات خودمان داشته باشیم. بهرحال کشورهای همسایه برای ما اولویت هستند. همینطور کشورهای مسلمانی که از ما فاصله دارند اما بهرحال جایگاه شان و موقعیت ممتازشان در زمینه های فرهنگی و اجتماعی و همینطور اقتصادی می تواند تعریف شود اما با کشور مصر بیشتر در حوزه های فرهنگی، علمی دانشگاهی می توانیم تبادل داشته باشیم. مصر کشور بزرگی است. رهبر معظم انقلاب هم فرمودند که ما استقبال می نماییم از رابطه با کشور مصر. چون این کشور در یک مقطعی از تاریخ نقطه ثقل و نقطه مهمی در ارتباطات فرهنگی و ارتباطات علمی در جهان اسلام بوده است و می تواند باردیگر نقش خودش را در جهان گذشته در ارتباط با کشورهای اسلامی داشته باشد. حوزه های فرهنگی و تجاری اقتصادی کار نماییم. مسلم است با مصری ها در حوزه های فرهنگی می توانیم مبادله داشته باشیم.
آیا تنش زدایی با مصر و عربستان و کشورهای منطقه ای که سابق با آنان مناقشه داشتیم، می تواند تاحدودی جبران کننده ی حذف برجام شود؟
به برجام که خیلی نمی شود امید بست. طبیعی است که ما بعنوان کشور اسلامی فارغ از این که برجام به نتیجه برسد یا نرسد اولویت سیاست خارجی مان رابطه با همسایگان و خصوصا کشورهای اسلامی باشد. جزو اصول مسلم قانون اساسی است.
پس چرا قبلا این رویه نبود و ما با کشورهای عربستان و مصر تنش داشتیم؟
بخشی اش بر مبنای تیره کردن روابط توسط دشمنان و بیگانگان بوده. این ها نمی خواستند این روابط خوب وجود داشته باشد. بخشی اش هم به خاطر غفلتی که ما داشتیم نسبت به همسایگان و کشورهای اسلامی بود. یک مقطعی که توجهات به سمت غرب و برجام خیلی پررنگ بود به صورت طبیعی غفلت شد از روابط با کشورهای اسلامی و کشورهای آسیایی. ازاین رو بهبود این روابط برای جبران غفلت های گذشته و هم ظرفیت هایی که می تواند در روابط دوجانبه و چند جانبه منطقه ای و بین الملی به وجود بیاید، لازم است.
در مجموع این نزدیکی به نفع کشورهای اسلامی است. اختلافات در بعضی مسائل امکان دارد به این سادگی و به این زودی هم قابل حل نباشد. وجود رابطه می تواند زمینه های حل مشکلات بعدی و اختلافات بعدی را هم فراهم آورد. با ارتباطات سیاسی و رفت و آمدها و تبادل نظرها و مشورت ها برخی موانع می تواند برطرف بشود و برخی گره ها باز شود.
یکی از علت هایی که مشکلات ما با برخی کشورها عمیق تر شد به علت نبودن رابطه سیاسی بوده. رابطه سیاسی می تواند روابط فرهنگی و روابط اقتصادی و تجاری تأثیر خودش را بگذارد.
با توجه به این که گفتید به برجام امیدی نیست، آیا میتوان امیدوار بود که بهبود روابط به کشورهایی که سابقا روابط مان با آنان خصمانه بود و تنش زدایی منطقه ای منفعت اقتصادی به کشور برساند و تا حدودی تحریم ها را جبران کند؟
روابط با کشورهای اسلامی الزاما در حوزه تجاری و اقتصادی نیست. بیشتر ناظر بر روابط فرهنگی است. بعضی کشورها امکان دارد کشورهای با ظرفیتی از لحاظ اقتصادی نباشند. اما به لحاظ سیاسی و فرهنگی می توانند کمک کننده باشند برای همکاریهای بیشتر تجاری. ما نمی توانیم اکتفا نماییم فقط به روابط موجود با کشورها. تحرک باید به وجود بیاید. موضوعی که حضرت آقا هم فرمودند. در سیاست خارجی و تحول در تجارت خارجی لازمه اش ایجاد ارتباط است. ما تلاش می نماییم روابط خودمان را با اغلب کشورهای جهان. به جز کشورهایی که خود آنها قطع رابطه کردند یا شرایطی به وجود آوردند که نتوانستیم با آنها ارتباط سازنده بگیریم. وگرنه با اغلب کشورهای دنیا ما مشکلی نداریم.
اما در مجموع بهبود روابط با کشورهای یاد شده هم در قسمت های مختلف کمک کنند برای رفع مشکلاتی که ما داریم هست اما در حد خودشان و مقیاس خودشان.
در مورد کشورهای عربی دیگر که با آنها از اول هم روابط مان خوب بود هم این نظر وجود دارد که مثلاً در سوریه ما برای ماندگاری اسد هزینه کردیم اما در بازسازی آن سهم اقتصادی کمی نسبت به دیگر کشورها که حتی دشمن اسد بودند نصیب ما شد. چرا؟
سوریه در دوره بازسازی می تواند به یک عرصه برای روابط اقتصادی و تجاری هم باشد و بهرحال ما کاری کردیم که بحران در سوریه از بین برود و ثبات به وجود بیاید. ما نقش ثبآت بخشی را در منطقه داشتیم و تلاش هم می نماییم روابط حفظ بشود اما بیشتر بستگی دارد به نحوه تعامل با کشورها.
آیا از میان کشورهای عربی چه دوستان دیرینه ی ما و چه دوستان جدیدمان حاضرند با ما معامله کنند درحالی که ما اف ای تی اف را امضا نکرده ایم و معامله با ایران برای کشورهای عربی منطقه دردسر دارد؟
رابطه ما با بعضی کشورها مثل عربستان و مصر در ابتدا صرفاً سیاسی و فرهنگی شکل می گیرد. این را که کسی تحریم نمی نماید. ارتباطات فرهنگی را کسی تحریم نکرده. ارتباط بین ملت ها که تحریم شدنی نیست. تحریم ها بیشتر در حوزه های پولی و بانکی و اقتصادی می باشد. حتا در بحث تحریم های اقتصادی هم دنیا دارد این را می پذیرد و کشورها قبول می کنند که الزامی به این تحریم های یک طرفه و یک جانبه نداشته باشند. ما اتفاقا می خواهیم بگوییم دنیا دارد رویکرد جدیدی را برخلاف سیاست های امریکا دنبال می کند. توافق با عربستان این مورد را نشان داد. کشورها خودشان مشکل خودشان را حل کنند. امریکا و غرب هم که مخالف احیای رابطه هستند، خب قبل هم بودند. هم اکنون هم ما با سعودی ها و مصری ها ارتباط بگیریم، غرب و امریکا خشنود نیستند. ما نمی توانیم منتظر باشیم که رضایت آنها به دست بیاید. نکته اینست که حجم روابط ما می تواند در قسمت های مختلفی باشد اما فعلاً زمینه اش فرهنگی و سیاسی است که می تواند زمینه ساز باشد.
بیشتر بخوانید: سفری تاریخی یا میانجی گری ناکام؟ / ارزیابی زیدآبادی از تلاش دشوار «سلطان» در تهران توافق ایران و عربستان ضربه بزرگی به آمریکا بود/ امریکا حال و روز خوبی در منطقه ندارد هنوز هم نقش تحریم ها را انکار می کنند؟ / خط پایانی در راه تحریم ها قرار دهید سفری تاریخی یا میانجی گری ناکام؟ / ارزیابی زیدآبادی از تلاش دشوار «سلطان» در تهران 216211
منبع: پارلمان ایران دات كام
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب